Hướng dẫn kỹ thuật làm mạ nền cứng có che phủ nilon
1. Xử lý hạt giống
Trước khi ngâm nên phơi hạt dưới nắng nhẹ 1 - 2 giờ để diệt một số nấm bệnh trên hạt và để diệt một số nấm bệnh trên hạt và kích thích hạt hút nước nhanh, hạt giống sẽ mọc đều.
2. Kỹ thuật ngâm ủ hạt giống
* Lượng giống:
Lúa lai gieo 1kg/sào; giống lúa thuần hạt nhỏ (BT7, T10...) 1 - 1,2 kg/sào; giống lúa thuần hạt to (Q5, N87...) 1,2 - 1,5 kg/sào.
* Kỹ thuật ngâm, ủ:
Lúa thuần tùy từng giống thời gian ngâm từ 48 - 60 tiếng hoặc hơn, lúa lai ngâm theo hướng dẫn của nhà sản xuất trên vỏ bao. Trong quá trình ngâm nước cứ 6 - 8 tiếng với các giống lúa lai và 10 - 12 tiếng với các giống lúa thuần phải rửa chua, thay nước một lần. Ngâm đến khi hạt no nước (hạt sưng mép) thì ủ nóng cho hạt nứt nanh. Có thể ủ trong thùng xốp hoặc đào hố đất để ủ. Khi lô hạt giống đã nứt nanh đều thì xử lý mộng mạ như sau: tốt nhất là ngày ngâm nước, đêm ủ ấm, liên tiếp như vậy khoảng 2 - 3 ngày đến khi mộng bằng 1/3 - 1/2 hạt thóc là gieo.
* Kỹ thuật ngâm với KH Thanh Hà
Để bảo đảm tỷ lệ nảy mầm, giúp cây mạ cứng cây, chống chịu tốt với các điều kiện bất thuận, hạn chế chết chòm có thể dùng KH Thanh Hà để ngâm. Cách làm:Pha 1 gói KH với 15 - 20 lít nước sạch như nước mưa, nước máy, không dùngnước giếng khoan hay nước ao tù để ngâm, sau đó cho hạt giống vào ngâm (tỷ lệ 1kg thóc giống ngâm trong 1 lít nước đã pha). Cứ ngâm 10-12 tiếng (1 ngày) thì vớt ra khoảng 30 phút rồi lại đổ vào ngâm tiếp nước KH đó đến khi hạt thóc no nước (hạt sưng mép) thì đem đi ủ như bình thường. Nước KH sau khi ngâm hạt tiếp tục cho vào bùn gieo.
Kỹ thuật làm mạ
- Chuẩn bị
* Nền gieo:
Chọn nơi bằng phẳng, thoát nước, tráng nắng (có ánh nắng trực tiếp): vườn, bờ mương máng, hay trên sân... tốt nhất là gieo trên nền đất nơi khuất gió. Nếu gieo trên nền đất cần lót nền bằng bao dứa, hoặc nilon có chọc lỗ... Diện tích khoảng 3 - 4m2/sào ruộng cấy.
* Bùn:
Lấy ở ao hồ, mương máng, sông ngòi... nơi tráng nắng, không lấy ở nơi ao tù, nước đọng hoặc dưới bóng cây to có lá rụng. Chủ động lấy bùn sớm cho hả hơi và trộn đảo đều với trấu xay sau đó vun gọn và phủ nilon giữ ẩm cho bùn. Tốt nhất trộn vào bùn khoảng 0,5kg lân Supe đã đập mịn hoặc 1kg phân vi sinh Azotobacterin để gieo 3 - 4mmạ.
- Cách gieo
Đánh bùn nhuyễn và đều, gạt phẳng lớp bùn dầy khoảng 1 - 1,5cm. Gieo đi gieo lại nhiều lần cho đều, nên gieo vào buổi sáng để tranh thủ tận dụng nhiệt độ ấm vào ban trưa.
- Chăm sóc mạ
Trong vụ xuân, giai đoạn gieo mạ thường nhiệt độ còn thấp nên chống rét cho mạ bằng một số cách như sau:
+ Nên làm khum vòm che phủkín bằng nilon trắng để phát huy hiệu ứng nhà kính. Như vậy nhiệt độ trong luống mạ cao hơn nhiệt độ bên ngoài 5 - 6C. Do đó chỉ che nilon kín khi trời rét. Nếu trời ấm phải mở dần nilon, trước hết mở dần nilo2 đầu sau đómở 2 bên cạnh cho mạ làm quen với môi trường, hạn chế chết rét sau cấy. Nếu đêm rét ngày ấm thì ngày mở đêm che kín. Trước cấy 1 - 2 ngày phải mở hết nilon để mạ được tôi luyện với môi trường tự nhiên.
+ Khi mạ lên mũi chông có thể phủ giữ ấm chân mạ bằng rắc cát đen hoặc sỉ than.
+ Giữ ẩm thường xuyên cho mạ, tuyệt đối không để mạ khô nứt nẻ.
+ Sau gieo 12 - 15 ngày, khi mạ có 2,5 - 3 lá thật là cấy được. Không nên để mạ quá 20 ngày tuổi, mạ dễ bị chết chòm.
Để tăng sức chống chịu của cây mạ đặc biệt hạn chế chết chòm ngoài việc tuân thủ đúng các giải pháp kỹ thuật trên bà con có thể sử dụng chế phẩm KH để ngâm hạt giống; khi mạ lên mũi chông có thể phun KH, Penac hay tưới bằng phân vi sinh... Nếu xuất hiện hiện tượng chết chòm cần thay đổi môi trường nền gieo bằng một trong các cách:
- Nếu mạ đủ tuổi cấy và nhiệt độ >15C tiến hành cấy ngay.- Nếu mạ chưa đủ tuổi cần gửi mạ ra ruộng: be bờ xung quanh luống mạ, đưa nước sạch vào ngâm qua 1 đêm hôm sau tháo hết đi, làm liên tiếp 2 - 3 lần sẽ hạn chế chết chòm